Học cách nói “không” với trẻ
Việc nói “không” với một em bé mới tập đi đang vẽ trên tường khác với việc nói không với một thiếu niên rằng trẻ không được phép đi chơi khuya khi hôm sau còn phải đi học. Cả hai trường hợp trẻ đều có thể thấy khó chịu, nhưng việc đặt ra giới hạn - đặc biệt là những giới hạn dựa trên giá trị, động lực gia đình và sự an toàn - là điều quan trọng với mọi lứa tuổi. Điều đó giúp con bạn học được những giới hạn lành mạnh và cảm thấy an toàn trong thói quen.
Sau đây là một số điều cần lưu ý khi nói “không” với con bạn, bất kể độ tuổi hay trình độ phát triển của con như thế nào:
Trẻ nhỏ:
- Sử dụng ngôn ngữ và khái niệm đơn giản vì trẻ có thể không hiểu những ý tưởng như “sự đồng cảm” và “ranh giới”
- Giải thích lý do tại sao bạn từ chối ngay lập tức, trong thời gian thực
- Kể những câu chuyện (từ sách hoặc từ kinh nghiệm của riêng bạn) để dạy bài học
- Thể hiện cho trẻ thấy rõ ý của bạn, thay vì chỉ nói với trẻ
Tiền thiếu niên và thiếu niên:
- Thực hành lắng nghe tích cực
- Giữ bình tĩnh và đồng cảm nếu trẻ thấy khó chịu—hãy nhớ rằng nội tiết, áp lực từ bạn bè và sự thúc đẩy về tính độc lập và bản sắc đều là một phần trong trải nghiệm của trẻ
- Thực hiện các quy tắc nhất quán dựa trên sự an toàn và các giá trị của gia đình
- Cho trẻ nhiều sự tự do hơn khi trẻ đưa ra những lựa chọn tốt
- Hãy nhớ rằng: trẻ lớn rất nhanh và việc cả bạn và trẻ đều cảm thấy khó khăn là điều bình thường.
Khi trẻ lớn lên, cách bạn nói “không” sẽ thay đổi. Nhưng việc đặt ra các quy tắc rõ ràng sẽ giúp trẻ ở mọi lứa tuổi cảm thấy an toàn và đưa ra quyết định đúng đắn.